Ιππάφεση του Κλεοίτα

Η ιππάφεση που επινόησε ο Κλεοίτας, γλύπτης και μηχανικός του 5ου αι.π.Χ., ήταν ένας ευφυής μηχανισμός που επέτρεπε την ετεροχρονισμένη αλλά δίκαιη εκκίνηση των αρμάτων και των ίππων στις αρματοδρομίες και τις ιπποδρομίες στην αρχαία Ολυμπία.

Τα άρματα παρατάσσονταν βαθμιδωτά πίσω από φράγματα στην αφετηρία του ιπποδρόμου, η οποία είχε τη μορφή πλώρης πλοίου (Λ), με τη μύτη στραμμένη προς τον δρόμο. Στη μύτη της αφετηρίας ήταν προσαρμοσμένο πάνω στη ράβδο ενός ξύλινου μηχανισμού ένα χάλκινο δελφίνι. Ο μηχανισμός αυτός ήταν συνδεδεμένος με ένα δεύτερο μηχανισμό, που βρισκόταν μέσα σε ένα βωμόσχημο βάθρο στο πίσω μέρος της αφετηρίας, πάνω στον οποίο ήταν συνδεδεμένος ένας χάλκινος αετός. Ο αφέτης έθετε σε κίνηση το μηχανισμό μέσα στον «βωμό», ο αετός αναπηδούσε προς τα πάνω σε τόσο ύψος, ώστε να είναι ορατός από τους θεατές, ενώ το δελφίνι έπεφτε στο έδαφος.

Ταυτόχρονα απελευθερώνονταν διαδοχικά πρώτα τα σχοινιά των φραγμάτων που ήταν στις πίσω θέσεις των διαδρόμων, ώστε τα άλογα που βρίσκονταν πίσω από αυτά να τρέχουν πρώτα. Όταν αυτά έφταναν στο ύψος των αλόγων που καταλάμβαναν τη δεύτερη θέση, έπεφταν τα φράγματα της δεύτερης θέσης, και ούτω καθεξής, μέχρις ότου όλα τα άλογα να ευθυγραμμιστούν εκεί όπου ήταν το έμβολο της πλώρης.

Τώρα η νίκη εξαρτιόταν πλέον από την ταχύτητα των ίππων και την δεξιότητα των ηνιόχων.