Οι αθλητικοί αγώνες έχουν τις ρίζες τους στον καθημερινό αγώνα επιβίωσης των ανθρώπων και σε ποικίλες τελετουργίες προς τιμήν θεών και ηρώων. Έγιναν γιορτές προς τέρψη των θεατών και ένα πολύτιμο συστατικό της κοινής ταυτότητας των Ελλήνων.
Η γέννηση των ολυμπιακών αγώνων ανάγεται στην αρχαία ελληνική μυθολογία, με θεούς και ήρωες να αποτελούν τους ιδρυτές του λαμπρού αυτού αθλητικού θεσμού.
Η επιστημονική σκέψη και η εφευρετικότητα των αρχαίων Ελλήνων βρήκε λαμπρό πεδίο εφαρμογής στη διεξαγωγή των ολυμπιακών αγώνων.
Το όραμα της αναβίωσης των ολυμπιακών αγώνων γίνεται πραγματικότητα το 1896 με τη διοργάνωση της πρώτης σύγχρονης ολυμπιάδας στο Παναθηναϊκό Στάδιο της Αθήνας.
Αν η λάμψη των ολυμπιακών αγώνων φτάνει ως τις μέρες μας, αυτό οφείλεται στα ιδανικά που τους διέπουν, υψώνοντάς τους πάνω από το στενό πλαίσιο του αθλητικού διαγωνισμού.
«πολλὰ μὲν δὴ καὶ ἄλλα ἴδοι τις ἂν ἐν Ἕλλησι, τὰ δὲ καὶ ἀκούσαι θαύματος ἄξια: μάλιστα δὲ τοῖς Ἐλευσῖνι δρωμένοις καὶ ἀγῶνι τῷ ἐν Ὀλυμπίᾳ μέτεστιν ἐκ θεοῦ φροντίδος.»
«Σίγουρα και άλλα πολλά αξιοθαύμαστα μπορεί κανείς να δει ή και ν΄ακούσει στον τόπο των Ελλήνων. Περισσότερο όμως της Ελευσίνας τα δρώμενα και ο αγώνας της Ολυμπίας έχουν μέσα τους κάτι από τη φροντίδα του θεού».
(Παυσανίας 5, 10, 1)
Ανάμεσα στους αθλητές που κέρδισαν το στεφάνι της νίκης, κάποιοι ξεχώρισαν και το όνομά τους έμεινε ανεξίτηλα χαραγμένο στο πέρασμα των αιώνων.
Στους πρώτους ολυμπιακούς αγώνες μοναδικό αγώνισμα ήταν ο δρόμος. Στη μακραίωνη ιστορία τους το πρόγραμμά τους εμπλουτιζόταν σταδιακά, ώστε να γίνει η πιο σημαντική αθλητική διοργάνωση, στην αρχαιότητα όπως και σήμερα.
Οι πανελλήνιοι αγώνες ήταν αγώνες στεφανίτες, πρόσφεραν δηλαδή ως έπαθλο ένα στεφάνι από κλαδιά. Στην Ολυμπία ο νικητής κέρδιζε τον κότινο, στεφάνι από την αγριελιά που φύτρωνε πλάι στον ναό του Δία.