Παναθηναϊκός αμφορέας

Στη μια όψη, εικονίζεται η Αθηνά Πρόμαχος, στραμμένη προς τα δεξιά. Περιβάλλεται από κίονες, πάνω στους οποίους διακρίνεται το αγαλματικό σύμπλεγμα της Ειρήνης με τον Πλούτο, έργο του γλύπτη Κηφισοδότου. Δίπλα στους κίονες, κιονηδόν (φορά γραφής, με κάθετο τρόπο), οι δύο επιγραφές: «Ἄρχων Καλλιμήδης» και «τῶν Ἀθήνηθεν ἄθλων». Στην άλλη όψη, παράσταση παγκρατίου δύο αθλητών, τους οποίους παρακολουθούν αριστερά ο βραβεύς και δεξιά μία γυναικεία μορφή, πιθανόν ως μια συμβολική προσωποποίηση. Πάνω από τους αθλητές πετά η Νίκη με ταινίες για να στεφανώσει τον νικητή.

Το παγκράτιο ήταν ένα από τα βαρέα αγωνίσματα των γυμνικών αγώνων και αποτελούσε συνδυασμό πάλης και πυγμαχίας. Στο αγγείο βλέπουμε στιγμιότυπο από μία από τις λαβές του παγκρατίου. Σε προηγούμενη στιγμή του στιγμιότυπου ο αθλητής στα δεξιά θα είχε προσπαθήσει να χτυπήσει με κλωτσιά τον αντίπαλό του (Πολυδεύκης, 3, 150: λὰξ ἐνάλλεσθαι), αλλά αυτός απέφυγε το κτύπημα και τον ανέτρεψε.

speak icon
  • Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, αρ. ευρ. ΕΑΜ Α 20045
  • Περ. 360 – 359 π.Χ.
  • Ύψ. 0,735 μ. Χωρ/τητα 40,7 λιτρ.
  • Προέλευση: Ερέτρια
Βιβλιογραφία
  • Βαλαβάνης, Π. (1991). Παναθηναϊκοί αμφορείς από την Ερέτρια : συμβολή στην αττική αγγειογραφία του 4ου π.Χ., αρ. Κ4, πίν. 11, 26-27, 40-41, 45-47, Αθήνα : Η εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία.
  • BAPD 31339
  • Τζάχου-Αλεξανδρή, Ο. (επιμ.), (1989). Το Πνεύμα και το Σώμα. Οι Αθλητικοί Αγώνες στην Αρχαία Ελλάδα: κατάλογος έκθεσης, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο 15 Μαϊου 1989-15 Ιανουαρίου 1990, 289-290, αρ. 178 (Π. Βαλαβάνης). Αθήνα: Υπουργείο Πολιτισμού / Ελληνικό Τμήμα I.C.O.M.
music