Αττική ερυθρόμορφη πυξίδα (κοσμηματοθήκη) με πώμα
Στο κέντρο του πώματος, εικονίζονται δύο αντωποί πετεινοί, σε στάση μάχης. Στην κύρια παράσταση του πώματος, σκηνή ιπποδρομίας. Τρεις νέοι, κελητίζοντες, ιππεύουν άλογα που καλπάζουν σε σειρά προς τα δεξιά. Μπροστά από το πρώτο άλογο, κιονίσκος με βαθμιδωτή βάση δηλώνει το σημείο του τερματισμού ή της στροφής του αγώνα (νύσσα). Ο πρώτος ιππέας σφίγγει τα ηνία με το αριστερό χέρι και επιταχύνει χτυπώντας τα καπούλια του αλόγου με τη μάστιγα που κρατάει στο δεξί. Γυμνός, στεφανωμένος νέος στέκεται κοντά στον κιονίσκο και φαίνεται ότι δίνει σήμα στους αγωνιζόμενους με το ανοικτό στα απλωμένα χέρια ιμάτιό του. Στο σώμα της πυξίδας εικονίζονται επτά ζώα, λέοντες και πάνθηρες, σε στάση μάχης.
- Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, αρ. ευρ. ΕΑΜ Α 1594
- Περ. 430 – 420 π.Χ.
- Ύψ. (με πώμα) 0,058 μ. Διαμ. χείλους σώματος 0,125 μ. Διαμ. πώματος 0,145 μ. Διαμ. βάσης 0,086 μ.
- Προέλευση: Άγνωστης προέλευσης. Περιήλθε με αγορά στην Αρχαιολογική Εταιρεία το 1877 και στη συνέχεια στο Μουσείο.
Βιβλιογραφία
- BAPD 2087
- Bruneau. P. (1965). Le motif des coqs affrontés dans l'imagerie antique, BCH-Bulletin de correspondance hellénique, Vol. 89-1, no. 47, pp. 99-100, fig. 8, 9. Ανακτήθηκε 12 Ιουλίου, 2022 από: https://www.persee.fr/doc/bch_0007-4217_1965_num_89_1_2252
- Collignon, M. & Couve, L. (1902). CC - Catalogue des vases peints du Musée National d’ Athènes, 1546, Paris.
- CVA Athens, National Archaeological Museum 8, 100-101, pl. 53.
- Καλτσάς, Ν. (Επιμ.). (2004). Αγών, Κατάλογος Έκθεσης, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, 15 Ιουλίου-31 Οκτωβρίου 2004, στο Ρ. Προσκυνητοπούλου, 151, αρ. 51, Αθήνα: ΥΠΠΟΑ.
- Roberts, S. R. (1978). The Attic pyxis, 158, αρ. 1, πίν. 90, 2, Chicago: Ares Publishers.
- Τζάχου-Αλεξανδρή, Ο. (Επιμ.), (1989). Το πνεύμα και το σώμα. Οι αθλητικοί αγώνες στην Αρχαία Ελλάδα, σσ. 300-301, αρ. 189 (Ρ. Προσκυνητοπούλου), Αθήνα: Υπουργείο Πολιτισμού / Ελληνικό Τμήμα I.C.O.M.
